PRE-IMPLANTATION GENETIC TESTING FOR ANEUPLOIDY (PGT-A)
การตรวจวิเคราะห์ความผิดปกติทางพันธุกรรมในระดับโครโมโซม หรือ Preimplantation Genetic Testing For Aneuploidy (PGT-A) ในตัวอ่อนที่เกิดจากเทคนิคการช่วยเจริญพันธ์สามารถทำได้โดยวิธีเทคนิค Next-generation Sequencing หรือ NGS ซึ่งเป็นเทคโนโลยีการหาลำดับเบสของสารพันธุกรรมที่มีความละเอียดสูง ทำให้สามารถตรวจสอบคัดกรองได้ครอบคลุมทั้ง 24 โครโมโซม
โดย PGT-A สามารถตรวจวิเคราะห์ความผิดปกติทางด้านโครงสร้างและจำนวนโครโมโซมของตัวอ่อน ซึ่งรวมถึงการเกินหรือขาดหายไปของโครโมโซมทั้งแท่งหรือชิ้นส่วนของโครโมโซม เพื่อคัดเลือกตัวอ่อนที่มีโครงสร้างและจำนวนปกติใส่กลับสู่โพรงมดลู

PGT-A เหมาะสำหรับผู้ที่เข้าเกณฑ์ต่อไปนี้
- คนไข้ฝ่ายหญิงที่มีอายุมากกว่า 35 ปีขึ้นไป
- คู่สมรสที่เคยมีประวัติคลอดบุตรแล้วพบว่าบุตรมีโครโมโซมผิดปกติ
- คู่ที่มีประวัติการแท้งบุตรก่อนอายุครรภ์ 12 สัปดาห์มากกว่า 2 ครั้ง
- คนไข้ฝ่ายชาย/ฝ่ายหญิง ที่มีประวัติความผิดปกติทางพันธุกรรมในครอบครัว
- คู่ที่รักษาภาวะมีบุตรยาก ด้วยวิธีเด็กหลอดแก้ว แต่ไม่ประสบผลสำเร็จมากกว่า 2 ครั้ง
PGT-A สามารถตรวจคัดกรองโรคอะไรได้บ้าง?
ร่างกายของมนุษย์ปกติทั่วไปมีโครโมโซมอยู่ 23 คู่ หากแยกออกมาเป็นแท่งก็จะได้ทั้งหมด 46 แท่ง โดยโครโมโซมคู่ที่ 1-22 จะเป็นโครโมโซมประเภทออโตโซม (Autosome) ควบคุมลักษณะทางพันธุกรรมและลักษณะต่าง ๆ ของร่างกาย ในขณะที่คู่ที่ 23 จะเป็นโครโมโซมเพศ(Sex Chromosome) ที่ควบคุมลักษณะทางเพศหรือเป็นตัวกำหนดเพศนั้นเอง
ความผิดปกติในระดับโครโมโซมสามารถแบ่งได้ 2 กลุ่ม คือ
- ความผิดปกติด้านจำนวน (Numerical) หมายถึงจำนวนโครโมโซมที่เพิ่มขึ้นหรือขาดหายไปจากจำนวนโครโมโซมปกติ ส่งให้เกิดความผิดปกติทางด้านร่างกาย เช่น กลุ่มอาการดาวน์ซินโดรม (Trisomy 21), Patau syndrome (Trisomy 13) และ Edward syndrome (Trisomy 18) เป็นต้น
- ความผิดปกติด้านโครงสร้าง (Structural) หมายถึง การเพิ่มขึ้นหรือขาดหายไปเพียงบางส่วนของโครโมโซม (Duplication or Deletion) เช่น Cri du chat syndrome มีสาเหตุมาจาก deletion ที่แขนสั้นของโครโมโซมแท่งที่ 5
ประโยชน์ของ PGT-A
- เพิ่มอัตราการฝังตัว (Implantation Rate)
- เพิ่มอัตราการท้อง (Ongoing Pregnancy Rate)
- เพิ่มอัตราการคลอดรอดชีวิต (Live Birth Rate)
- ลดอัตราการแท้ง (Miscarriage Rate)
- ลดระยะเวลาในการรอการตั้งครรภ์ (Reduce Time to Pregnancy)
- ลดอาการแทรกซ้อนที่อาจมีผลกระทบต่อการตั้งครรภ์
- ลดความเสี่ยงในการให้กำเนิดทารกพิการแต่กำเนิด
อย่างไรก็ตาม
ขั้นตอนการตรวจ PGT-A
- IVF with ICSI คู่สมรสเข้ารับการรักษาเด็กหลอดแก้ว (IVF) โดยไข่จะได้รับการปฏิสนธิกับอสุจิด้วยวิธี Intracytoplasmic sperm injection (ICSI) และเลี้ยงในห้องปฏิบัติการ จนเป็นตัวอ่อนระยะ Blastocyst stage (Day5/6)
- Embryo Biopsy ตัวอ่อนที่มีคุณภาพดีจะถูกนำมา biopsy เพื่อส่งตรวจ PGT-A โดยจะตัดส่วนที่เรียกว่า Trophectoderm ซึ่งเป็นชิ้นส่วนที่เจริญเติบโตไปเป็นรก ประมาณ 5-10 เซลล์
- PGT-A การตรวจจำนวนโครโมโซมในตัวอ่อน โดยเซลล์ของตัวอ่อนที่ได้จะถูกเพิ่มปริมาณ DNA ก่อนเข้าสู่กระบวนการตรวจ จากนั้นจะใช้เทคนิค Next-Generation Sequencing (NGS) ที่สามารถตรวจวิเคราะห์ได้ทุกคู่ของโครโมโซม (คู่ที่ 1-22 และโครโมโซมเพศ X และ Y)
- Embryo transfer ผลการตรวจ PGT-A จะถูกส่งให้คนไข้ 5-7 วัน หลังจากได้รับเซลล์ตัวอ่อน โดยตัวอ่อนที่มีจำนวนโครโมโซมปกติ จะได้รับการพิจารณาย้ายกลับสู่โพรงมดลูก เพื่อเพิ่มอัตราการฝังตัว